อิสมาแอลลุตฟี จะปะกียา ‘อัลลอฮทรงบัญชาให้เรารักษาความยุติธรรม’

6 January 2012

ฮัสซัน โตะดง

โรงเรียนนักข่าวชายแดนใต้ ศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้ (DSJ)

อิสมาแอลลุตฟี จะปะกียา

ปฏิเสธไม่ได้ว่า ผู้คนที่มาร่วมงานสมัชชาปฏิรูปเฉพาะประเด็น 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ “ชายแดนใต้ไม่ทอดทิ้งกัน” ณ ห้องประชุมมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา เมื่อวันที่ 5 มกราคม 2555 จำนวนไม่น้อย ใจจดใจจ่อรอฟังปาฐกถาพิเศษ “สิทธิเสรีภาพของประชาชนในทัศนะอิสลาม”

ด้วยเพราะองค์ปาฐกคือ “ดอกเตอร์อิสมาแอลลุตฟี จะปะกียา” อธิการบดีมหาวิทยาลัยอิสลามยะลา นักวิชาการทางด้านศาสนาอิสลาม ที่ได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ

ต่อไปนี้คือ ปาฐกถาที่มีเนื้อหาสาระที่ทุกฝ่ายต้องศึกษา และน้อมรับนำมาปฏิบัติ

…………………………………..

หัวข้อที่จะให้ผมพูดในวันนี้คือ “สิทธิเสรีภาพของประชาชนในทัศนะอิสลาม” เป็นเรื่องที่หนักใจในการที่จะทำให้เกิดความเข้าใจ ภายในระยะเวลาเพียง 30 นาที ในความเป็นจริงนั้นเป็นที่รู้ในกันอยู่ว่า อิสลามเป็นศาสนาที่ส่งมาจากอัลลอฮ อัลลอฮ เป็นผู้ที่สร้างทุกสิ่งทุกอย่างบนโลกใบนี้ รวมถึงพวกเราด้วย ด้วยความกรุณาของพระองค์ได้ส่งศาสนาอิสลามมายังโลกนี้ เพื่อนำความยุติธรรมมาสู่การอยู่ร่วมกัน หากโลกนี้ปราศจากความยุติธรรมแล้ว โลกก็จะอยู่ไม่ได้ จะเกิดปัญหาต่างๆ มากมาย เป็นสิ่งสำคัญอันแรกที่เราต้องเข้าใจว่า ศาสนาอิสลามได้ส่งอัลอิสลามในวิถีชีวิตให้กับชาวโลก ที่มี 2 องค์ประกอบที่สำคัญ

ประการที่ 1 ศาสนาทูตคือบุคคลที่ได้รับวาฮยูหรือได้รับคัดเลือกจากพระองค์ในการมาเผยแพร่ศาสนาอิสลามแก่มนุษยแห่งชาติบนโลกนี้ พร้อมกับส่งตำรา เพื่อที่จะเป็นแนวทางการดำรงชีวิตของมนุษย์ ที่เรียกอัลหะดีษ (หะดีษคือ คำพูด การกระทำ การยอมรับ และคุณลักษณะ ตลอดจนชีวประวัติของท่านนบีมุฮัมหมัด–ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวัสลัม) ที่ครบสมบูรณ์แบบ ตั้งแต่ 1,400 กว่าปี แล้วที่ศาสนาอิสลามได้มายังโลกนี้ ซึ่งสืบทอดจากศาสนทูตก่อนๆ เช่น ศาสนาอีซอมูซออิบรอเฮม ตั้งแต่แรกคือนบีอาดำเป็นศาสนาทูตคนแรกของชาวโลกทุกคนด้วย

บุคคลเหล่านี้เป็นศาสนาทูตของอัลลอฮที่ส่งมายังบนโลกนี้ ตั้งแต่ศาสนาทูตอาดำมาจนถึงศาสนาทูตมูฮำหมัด ท่านศาสนาทูตมูฮำหมัดได้นำสาสน์ของอัลลอฮในกำหนดรูปแบบของวิถีชีวิตตั้งแต่ 1,400 กว่าปีมาแล้ว อย่างน้อยวันนี้เราจะได้อ่าน 1–2 อายะในวันนี้ ซูเราะฮฺ อันนะหฺลฺ (An-Nahl) อายะหที่ 90

90. แท้จริงอัลลอฮ์ทรงใช้ให้รักษาความยุติธรรมและทำดี(*1*) และการบริจาคแก่ญาติใกล้ชิดและให้ละเว้นจากการทำลามกและการชั่วช้า และการอธรรม(*2*) พระองค์ทรงตักเตือนพวกเจ้าเพื่อพวกเจ้าจักได้รำลึก

(1) ด้วยการมีมารยาทที่ดีแก่มนุษย์โดยทั่วไป

(2) ทั้งคำพูดและการกระทำ อิบนุมัสอูดกล่าวว่า อายะฮ์นี้เป็นอายะฮ์ที่มีความหมายคลุมมากยิ่งในอัลกรุอาน ที่เกี่ยวกับความดีที่จะนำมาปฏิบัติ และความชั่วที่จะปลีกตัวออกห่าง

หมายความว่า แท้จริงอัลลอฮทรงใช้หรือบัญชา ให้รักษาความยุติธรรม หรือให้ปฏิบัติด้วยความยุติธรรม และทำดีบริจาคแก่ญาติที่ใกล้ชิดหรือให้สิทธิแก่ญาติที่ใกล้ชิดให้ดี พระองค์ห้ามกระทำสิ่งที่ลามก หรือสิ่งที่ไม่ดีระหว่างชายหญิง และการกระทำชั่วต่างๆ และการรุกราน หรือทรยศสิทธิของผู้อื่น นี่คือ 3 จุดที่ศาสนาอิสลามห้ามหรือปราม โดยเฉพาะเรื่องการทรยศสิทธิของผู้อื่น เป็นสิ่งหนึ่งที่ศาสนาอิสลามยอมไม่ได้

มีอายะอื่นๆ มาขยายความเข้าใจ ความหมายแท้จริงอัลลอฮส่งบัญชาให้พวกเจ้า มอบทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นอามานะห์ (ความผิดชอบ) ที่อัลลอฮมอบแก่เจ้านั้น ให้กับเจ้าของเขา มีอะไรที่เขาอามานะห์หรือฝากดูแล คืนกลับแก่เจ้าของที่เป็นเจ้าของแท้ หรือสิ่งของเหล่านั้น หากคุณได้มีโอกาสมาบริหารหรือมาบัญชา หรือมาตัดสินบางเรื่องระหว่างมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นคนมุสลิม หรือคนที่ไม่ใช่คนมุสลิม ต้องตัดสินหรือพิพากษาด้วยความยุติธรรม

อันนี้เป็นหลักการของอิสลามตั้งแต่ 1,400 ปีมาแล้ว

อีกอายะหนึ่งความหมายว่า โอ้ผู้ศรัทธาทั้งหลาย จงศรัทธาต่ออัลลอฮ ปฎิบัติตามท่านนบี ตามผู้นำของท่าน หากมีปัญหาก็กลับมาที่คัมภีร์อัลกรุอานและอัลหะดีษ

อันนี้เป็นหลักการใหญ่ๆ ของศาสนาอิสลาม ที่ตระหนักถึงความยุติธรรม และเคารพสิทธิของคนอื่น มีมากมายที่ท่านศาสนาทูตมูฮำหมัดได้ปฏิบัติในช่วงที่ท่านเป็นผู้ปกครองนครมาดีนะห์ ด้วยการใช้หลักเมตตาธรรม ยุติธรรม ภายใต้การปกครองของท่านศาสนาทูตมูฮำหมัด

ดูตัวอย่างของคอลีฟะห์อูมาร (รอฏิยัลลอฮอันฮ) คือบุคคลที่เป็นคอลีฟะห์คนที่ 2 ในประวัติศสาตร์อิสลาม มีเหตุการณ์ครั้งหนึ่งในช่วงที่คอลีฟะอูมาร (รอฏิยัลลอฮอันฮ) ปกครองเมืองมาดีนะห์นั้น มีท่านอมรู บินอาส เป็นผู้ว่าปกครองเมืองอียิปต์ในขณะนั้น วันหนึ่งลูกของอมรู บินอาส ได้แข่งขันขี่ม้า ปรากฏว่าแพ้ลูกของอมรู บินอาส จึงทำร้ายคู่แข่ง

บินอาสไปฟ้องคอลีฟะห์อูมาร (รอฏิยัลลอฮอันฮ) ท่านคอลีฟะห์อูมาร ได้เรียกท่านอมรู บินอาส พร้อมกับลูก ไปหาท่านคอลีฟะห์อูมาร ท่านคอลีฟะห์อูมารได้ให้คนที่เคยถูกลูกของท่านอมรู บินอาส กระทำตามที่ลูกของท่านอมรู บินอาส เคยกระทำต่อตน ต่อหน้าผู้หลักผู้ใหญ่ นี่คือศาสนาอิสลาม

ไม่เพียงแค่นั้นท่านคอลีฟะห์อูมาร ยังพูดว่าตั้งแต่เมื่อไรผู้ว่าราชการอียิปต์ทำให้เขาเป็นทาส การกระทำอย่างนี้ถือว่าเป็นทาส ถ้าเมื่อไรไม่มีความยุติธรรม เมื่อนั้นเป็นทาส เป็นการปกครองระบบทาส ทั้งๆ ที่คนนี้ ทันทีที่แม่ของเขาคลอดออกมา เขามีอิสรภาพ ทำไมคุณในฐานะผู้ปกครอง ถึงทำให้เขาเป็นทาส นี่เป็นทัศนคติการปกครองในศาสนาอิสลาม

เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นตั้งแต่ ค.ศ. 7 มาแล้ว ผมมีโอกาสได้เรียนกระบวนการความเคลื่อนไหวของโลกเรื่องสิทธิมนุษยชน สิทธิมนุษยชาติในปี ค.ศ.1776 มีการประกาศว่าทุกคนที่คลอดออกมายังโลกนี้ มีความเท่าเทียมกันหมดเลย เป็นคำประกาศของประเทศสหรัฐอเมริกา หลังจากคอลีฟะห์อุมารได้ประกาศว่า แม่ของเขาได้คลอดลูกออกมาเป็นอิสระ ทำไมคุณทำให้เขาเป็นทาส ในฐานะคุณเป็นผู้ปกครอง ท่านคอลีฟะห์ได้กล่าวต่อท่านอมรู บินอาส ผู้ปกครองเมืองอียิปต์ เมื่อ 1,000 กว่าปีมาแล้ว

นี่เป็นการแสดงถึงความยุติธรรมในการปกครองรูปแบบอิสลาม หลังจากนั้นประเทศฝรั่งเศสประกาศเรื่องสิทธิมนุษยชน และสหประชาชาติก็ประกาศเรื่องสิทธิมนุษยชนในปี ค.ศ.1945

ระบบปกครองที่ยุติธรรม ไม่ว่าจะเป็นศาสนาอะไร หากต้องการคิดเรื่องยุติธรรม ไม่พ้นต้องปูทางหรือวางกรอบเอาไว้ ศาสนาอิสลามวางกรอบตั้งแต่ 1,400 ปีมาแล้ว อิสรภาพในศาสนาอิสามมีขอบเขต ไม่ใช่อิสรภาพที่ไม่มีกรอบ อิสรภาพที่มีนัยยะในทางดี ในทางเป็นประโยชน์ต่อตัวเอง เช่น การฆ่าตัวตาย ในอิสลามกระทำอย่างนี้ไม่ได้ การฆ่าตายเป็นอิสระที่ไม่มีขอบเขต ไม่มีศาสนามาควบคุม

ศาสนาอิสลามลงมาเพื่อวางกรอบที่ดี ที่มีประโยชน์ต่อตัวของเขาเอง ในการดำรงสิทธิและเสรีภาพของแต่ละคนในโลกนี้ เป็นสิทธิเสรีภาพที่สวยงาม เหมือนเราเล่นฟุตบอล หากเล่นฟุตบอลอย่างไม่มีกติกา การเล่นฟุตบอลไม่มีประโยชน์อะไร เล่นฟุตบอลที่มีกติกาเท่านั้น ที่เราเรียกว่าเป็นการเล่นฟุตบอล ฟุตบอลที่เตะไปทางไหนก็ได้ ตามที่วางกรอบเอาไว้ ก็เหมือนกับศาสนาที่ให้อิสรภาพแต่อยู่ในกรอบ เป็นกรอบที่กว้างๆ ไม่ถึงกับเข้มจนเกินไป กรอบที่สำคัญที่สุดในศาสนาอิสลาม เพื่อใช้สิทธิและเสรีภาพ อยู่ในกรอบความเป็นบ่าวของอัลลอฮเท่านั้น เพราะอัลลอฮเป็นผู้สร้างเราขึ้น หากเราหนีจากพระองค์จะเป็นเรื่องมันก็ไม่ยุติธรรม

ยุติธรรมคือการให้สิทธิแก่เขา สิทธิของอัลลอฮคืออะไร อัลลอฮได้กำหนดไว้เรียกร้อยแล้ว ท่านศาสดามูฮำหมัด (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวัสลัม) กล่าวว่า มนุษย์ทุกท่านต้องจงรักภักดีต่ออัลลอฮ โดยที่ไม่ได้ตั้งภาคีต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งแม้แต่นิดเดียว นั่นคือสิทธิของอัลลอฮ มุสลิมต้องเข้าใจสิทธิของอัลลอฮด้วย นี่คือสิทธิของเราที่ต้องให้กับอัลลอฮ เพราะว่าอัลลอฮเป็นผู้ที่สร้างเรา อัลลอฮเท่านั้นเป็นผู้สร้างมนุษย์ อัลลอฮบอกในคัมภีร์เตารอฮของศาสนาทูตมูซอ

คัมภีร์ของอีซาในพระมหาคำภีร์อัลกรุอานในยุคของท่านศาสดามูฮำหมัด (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวัสลัม) บอกว่าอัลลอฮทรงเป็นผู้สร้างมนุษย์ทั้งปวงนี้ และมนุษย์หนีไม่พ้นต้องเป็นบ่าวของอัลลอฮเท่านั้น จะเป็นอย่างอื่นไม่ได้ นี่เป็นสิทธิแรกที่เราต้องเข้าใจในทัศนะอิสลาม สิทธิของอัลลอฮที่ให้กับเรา เรามีสิทธิในการขอต่ออัลลอฮ คืออัลลอฮดูแลเราโดยที่ไม่ลงโทษ หากเราให้สิทธิต่ออัลลอฮ อัลลอฮจะไม่ลงโทษบุคคลที่ภักดีต่อพระองค์อัลลอฮ

นอกจากนั้นสิทธิระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ด้วยกัน ต้องเอาความยุติธรรมเป็นหลัก ความยุติธรรมในศาสนาอิสลามคือ ต้องให้สิทธิแก่บุคคลที่เขามีสิทธิอย่างเต็มที่ ให้กับเขาจนหมดสิทธิที่เป็นสิทธิของเขา สิทธิของแต่ละฝ่าย เมื่อเป็นความดีก็ต้องทำ

เมื่อ 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา ผมไปประชุม 5 ศาสนา ที่เกดดาดารุนอามาน ที่ประเทศมาเลเซีย ผมได้ยกอายะห์อัลกรุอานต้นหนึ่งที่เกี่ยวข้องสิทธิของอัลลอฮและสิทธิของมนุษย์ ความหมายซูเราะห์ฮ อัน-นิซาอฺ อายะหที่ 36

36. และ จงเคารพสักการะอัลลอฮฺเถิด และอย่าให้มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดเป็นภาคีกับพระองค์ และจงทำดีต่อผู้บังเกิดเกล้าทั้งสองและต่อผู้เป็นญาติที่ใกล้ชิด และเด็กกำพร้าและผู้ขัดสน และเพื่อนบ้านใกล้เคียงและเพื่อนที่ห่างไกล และเพื่อนเคียงข้าง(*1*) และผู้เดินทาง และผู้ที่มือขวาของพวกเจ้าครอบครอง(*2*) แท้จริงอัลลอฮฺ ไม่ทรงชอบผู้ยะโส ผู้โอ้อวด

(1) เพื่อนที่ร่วมเดินทาง หรือร่วมงาน

(2) หมายถึงทาส ทั้งที่เป็นทาสหญิงและทาสชาย

ความหมายโดยสรุป มนุษย์มีหน้าที่ 2 ประการ

หนึ่ง มีหน้าที่ภักดีต่ออัลลอฮ สองทำดีกับบ่าวของอัลลอฮ แม้ว่าบ่าวของอัลลอฮจะนับถือศาสนาอะไรก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นคนชรา เด็กเล็ก วัยรุ่น ต้องทำความดีทั้งหมด

1.ทำความดีกับคุณพ่อคุณแม่ของเราก่อน คุณพ่อคุณแม่ แม้ว่าคนพ่อคุณแม่จะนับถือศาสนาอื่น แม้ว่าพ่อแม่จะรักเราหรือไม่ พ่อแม่ยุติธรรมของกับเราหรือไม่ ไม่มีข้อแม้

2.ต้องทำความดีกับญาติพี่น้องหรือเครือญาติ