ยุคใหม่ของการขับเคลื่อนเวทีสาธารณะขององค์กรภาคประชาสังคมและสื่อภาคประชาสังคมที่สอดรับกัน

ซาฮารี เจ๊ะหลง ผู้ปฏิบัติงาน สำนักสื่อ wartani

งานเวทีสาธารณะของมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิมและเครือข่าย ที่ใช้ชื่อว่า MAC FORUM “100 ปีกฎอัยการศึก 10 ปี ณ ปาตานี กับการบังคับให้สูญหายของเสียงเรียกร้อง” เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2557 ที่ ณ ห้องประชุมอิหม่ามอันนาวาวีย์ ชั้น 4 อาคารวิทยาลัยอิสลามนานาชาติวิทยาลัยอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีที่ผ่านมานั้น นับเป็นการขับเคลื่อนกระบวนการสันติภาพโดยองค์กรภาคประชาสังคมที่ทำงานด้านกระบวนการยุติธรรมที่ใกล้ชิดที่สุดกับระดับความรุนแรงโดยตรงของประชาชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้หรือปาตานี ที่ไม่ใช่เพียงแค่รอการร้องเรียนจากประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการประกาศใช้กฎหมายพิเศษตลอดระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมาเท่านั้น และการให้ความช่วยเหลือว่าความในคดีความมั่นคงแก่ประชาชนที่ถูกฟ้องขึ้นศาล ซึ่งอาจเรียกได้ว่าเป็นการ “ตั้งรับทางการเมือง” หากแต่เป็นการเปลี่ยนยุทธศาสตร์การขับเคลื่อน จากการรับมาเป็นการรุกทางการเมือง โดยการจัดเวทีสาธารณะ ในรูปแบบเสวนา การกำหนดประเด็นที่แหลมคม และท้าทายต่อการกระบวนการยุติธรรมของรัฐที่ยังคงเป็นเงื่อนไขสำคัญต่อการแก้ไขปัญหาความไม่สงบ เช่น การรณรงค์ให้มีการยกเลิกกฎหมายพิเศษ การถอนทหารออกจากพื้นที่ เป็นต้น

การสนับสนุนที่เข้มแข็งจากเครือข่ายภาคประชาชน สังเกตได้จากผู้มาร่วมงานที่ล้นหลามไม่ใช่แค่ห้องประชุมแต่ล้นไปถึงนอกอาคารจัดงาน ซึ่งน่าจะมีจำนวนประมาณ 2000 คน(ในรายชื่อที่มาลงทะเบียนที่โต๊ะลงทะเบียน เกิน 1500 คน) สามารถการันตีถึงการทำงานถึงระดับชุมชนจริงๆ ของมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิม และการจัดงานในครั้งนี้ประเด็นที่เป็นจุดร่วมของผู้มาร่วมงานตลอดจนองค์กรเครือข่ายและสื่อภาคประชาสังคมคือการจัดงานตรงกับวันที่ทนาย สมชาย นีละไพจิตร ถูกบังคับให้หายสาบสูญ (12 มีนาคม 2547) ครบ 10 ปีพอดิบพอดี ถือเป็นการกำหนดวันจัดงานเชิงสัญลักษณ์ที่มีนัยยะทางการเมือง เพื่อแสดงถึงเจตนารมณ์ของทนายสมชายในการต่อสู้กับความไม่ยุติธรรมทั้งปวง แม้ว่าจะต้องเจอกับการใช้อำนาจรัฐที่อธรรมก็ตาม

ไม่ใช่เพียงแค่องค์กรเคลื่อนไหวทางการเมืองเท่านั้นที่ขับเคลื่อนประเด็นความยุติธรรม การละเมิดสิทธิมนุษยชน และสันติภาพ เนื่องในวันครบรอบ 10 ปีทนายสมชาย แต่องค์กรสื่อทางเลือกในพื้นที่ นักกิจกรรมสันติวิธี นักเขียน นักกวี ก็เริ่มมีบทบาทนำเสนอ และถ่ายทอดเรื่องราวที่สอดประสานกับเวทีสาธารณะ เห็นได้จากการถ่ายทอดสดภาพและเสียงผ่านเวปไซด์ดัง Youtubeโดย สำนักสื่อ wartaniแม้จะเป็นการทดลองถ่ายทอดสดในงานใหญ่ครั้งแรกของ ทีมฝ่ายเทคนิค wartaniแต่ก็มีคนสนใจติดตามจำนวนมากกว่าที่ประเมินกันไว้ การถ่ายทอดสดเสียงผ่านคลื่นวิทยุ โดยสถานีวิทยุมีเดียสลาตัน ซึ่งไม่ต้องห่วงเรื่องคนติดตามเพราะมีแฟนคลับประจำรายการวิทยุทั่วทั้งสามจังหวัดหรือปาตานี และจากสถานีเครือข่ายที่ร่วมถ่ายทอดสดด้วยส่วนการช่วยขยายการสื่อสารให้รอบด้านมากยิ่งขึ้นและมีพลังเพิ่มขึ้น โดยองค์กรที่มีประสบการณ์จัดเจนด้านการสื่อสาร อย่างดีพเซาท์วอทด้วยการโพสต์บทความที่เกี่ยวข้องลงในช่องทางของเฟสบุค เช่น บทความ “ปากคำ ‘สมชาย นีละไพจิตร’ เขียนโดย ศูนย์เฝ้าระวังสถานการณ์ภาคใต้

บทความ“ระลึกถึงทนายสมชาย นีละไพจิตร” เขียนโดย อับดุลกอฮาร์ หะยีอาวังมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิม

PUBLIC STATEMENT: กรณีครบรอบ 10 ปีการหายตัวไปของทนายสมชาย นีละไพจิตร เขียนโดย AMNESTY INTERNATIONAL

บทความล่าสุด “100 ปีกฎอัยการศึก 10 ปี ณ ปาตานี: บทบาทของอูลามาอฺที่หายไป” เขียนโดย AbdullohWanahmad; AwanBook

บทความ “ คำ “ขอโทษ” “ครอบครัวนีละไพจิตร”เขียนโดย งามศุกร์ รัตนเสถียร

และแม้กระทั่ง นายมูฮาหมัดอัณวัร หะยีเต๊ะ ก็ได้ส่งสารจากเรือนจำมาร่วมในงาน ผ่านภรรยาผู้บันทึก

ในบทกวี “12 มีนา วันกฎหมาย สูญหายแห่งชาติ”

สารจากอันวาร์ ผ่านภรรยาผู้บันทึก

สิ่งเหล่านี้ คือ การเคลื่อนไหวขององค์กรต่างๆในพื้นที่ ที่มีมูลนิธิศูนย์ทนายความมุสลิมเป็นเสมือนแม่เหล็กดึงดูดเพื่องานส่งเสริมด้านสันติภาพที่จะทำให้รัฐปรับการทำงานทั้งในระดับนโยบายและระดับปฏิบัติ การปฏิรูปเรื่องของกระบวนการยุติธรรมอย่างเร่งด่วน ไม่อย่างนั้นสันติภาพก็เกิดขึ้นยาก เพราะผลลัพธ์ของกระบวนการสันติภาพที่มีธงนำชัดเจน ในเรื่องของการเมืองการปกครองนั้น จะโดยผ่านเวทีเจรจาหรือวาระในสภาแห่งชาติก็แล้วแต่ จะไม่สามารถตอบโจทย์ความเดือดร้อนของประชาชน ทั้งเรื่องไม่ได้รับความเป็นธรรมจากรัฐ เรื่องของการมีสิทธิกำหนดชะตากรรมของตนเอง และจะไม่สามารถขจัดความขัดแย้งที่มีรากเหง้ามาสองร้อยกว่าปีได้หากไม่มีความเป็นธรรมให้แก่ประชาชนปาตานี

ทีมงาน waratni กับงานถ่ายทอดสดผ่านเวปยูทูบ