สะท้อนใจกับสงครามในอะเล็ปโป
รศ.ดร.วินัย ดะห์ลัน
คนซีเรียเรียกเมืองอะเล็ปโปว่าฮาลับ ข่าวเมื่อเร็วๆนี้แจ้งว่าทหารรัฐบาลซีเรียร่วมกับพันธมิตรยึดคืนเมืองนี้จากกลุ่มไอซิสได้สมบูรณ์แล้ว สงครามนับตั้งแต่ ค.ศ.2012 ที่เกิดขึ้นในเมืองนี้คร่าชีวิตผู้คนไปกว่า 31,000 คนจากจำนวน 400,000 คนทั่วประเทศซีเรีย มาถึงวันนี้สงครามชิงเมืองอะเล็ปโปจบสิ้นลงเสียที ผมไม่ได้รู้สึกยินดีหรือยินร้ายว่าใครได้ชัยชนะ ไมว่าจะเป็นชีอะฮฺหรือซุนหนี่ รัสเซียหรืออเมริกา อิสราเอลหรือตุรกี ผมดีใจแทนประชาชนชาวเมืองที่ถึงเวลาจะได้กลับบ้านและบูรณะเมืองกันเสียที
เมื่อครั้งสงครามกลางเมืองซีเรียเริ่มต้นขึ้นใน ค.ศ.2011 ก่อนลามเข้าเมืองนี้ใน ค.ศ.2012 ผมได้รับข่าวของหญิงสาวชาวอเล็ปโปคนหนึ่งขอให้ใครก็ได้ในต่างประเทศช่วยอุปการะเธอออกจากเมืองนี้สักหน่อย ใครก็ได้ในวันนั้นรวมถึงผมในกรุงเทพฯด้วย ผมอ่านเรื่องราวของเธอผ่านเฟซบุ้คที่เธอเขียนถึงใครต่อใครหลายคนทั่วทั้งโลกโดยผมช่วยอะไรไม่ได้เลย ไม่รู้ว่าวันนี้เธอยังมีชีวิตอยู่หรือเปล่า สะเทือนใจและหดหู่ทุกครั้งที่ได้ยินข่าวการสู้รบในเมืองนี้
อะเล็ปโปเป็นเมืองเก่าแก่มีอายุยาวนานนับได้หลายพันปี เคยตกอยู่ใต้การปกครองของชนหลายชาติ ในยุคของท่านรอซูลุลลอฮฺ (ซ.ล.) เมืองนี้อยู่ในอาณัติของโรมันไบแซนไทน์ ภายหลังตกมาอยู่ในการปกครองของมุสลิมก่อนจะกลายไปเป็นพวกครูเสดช่วงปลายศตวรรษที่ 11 ปกครองโดยกองทัพครูเสดที่นำโดยบรรดาอัศวินจากฝรั่งเศส สงครามชิงเมืองอะเล็ปโปที่มีชื่อเสียงที่สุดเห็นจะเป็นช่วง ค.ศ.1174-75 อะเล็ปโปในวันนั้นแม้อยู่ในมือมุสลิมแต่เป็นมุสลิมที่แยกตัวออกจากศูนย์กลางการปกครองในแบกแดด ความแตกแยกของมุสลิมทำให้กองทัพมุสลิมรวมตัวกันไม่ติดต้องเพลี่ยงพล้ำต่อกองทัพครูเสดที่ยกกำลังมาจากยุโรปอยู่บ่อยๆ
ปลาย ค.ศ. 1174 ที่ว่านั้นซอลาฮุดดิน หนึ่งในแม่ทัพที่มีชื่อเสียงมากที่สุดของมุสลิมในยุคสงครามครูเสด ต้องการสร้างแนวกันชนระหว่างมุสลิมกับกองทัพครูเสดที่นำโดยกษัตริย์แห่งอังกฤษพระเจ้าริชาร์ดใจสิงห์ กองทัพของซอลาฮุดดินจึงรุกเข้ายึดอะเล็ปโป เมืองใหญ่ที่ในวันนั้นปกครองโดยทายาทของนูรอัดดินที่แม้เป็นมุสลิมแต่ไม่ยอมอ่อนข้อให้กับศูนย์กลางของอาณาจักรอิสลาม วันนั้นแม่ทัพซอลาฮุดดินที่ปกครองดามัสกัสคิดว่าหากต้องการปกป้องอาณาจักรอิสลามจากพวกครูเสดจำเป็นต้องควบคุมเมืองอะเล็ปโปไว้ให้ได้ เพราะเมืองนี้คือหัวใจของกองทัพมุสลิมที่ไม่อาจสูญเสียให้กับศัตรู ใครมีโอกาสดูภาพยนตร์ฮอลลีวู้ดเรื่อง Kingdom of Heaven บรรยายสงครามครูเสดระหว่างพระเจ้าริชาร์ดใจสิงห์กับสุลต่านซอลาฮุดดินคงได้ยินเรื่องราวของอะเล็ปโป
ในอดีตแปดร้อยปีเป็นอย่างไร ปัจจุบันย่อมไม่ต่างกัน สงครามชิงเมืองฮาลับหรืออะเล็ปโปจึงดุเดือดเลือดพล่านชนิดไม่มีใครยอมใคร มาวันนี้สงครามอะเล็ปโปหรือฮาลับจบสิ้นลงแล้ว รอคอยเพียงเวลาที่จะเริ่มต้นขึ้นใหม่ กล่าวกันว่าหากสงครามโลกครั้งที่สามเกิดขึ้นจริง อะเล็ปโปจะได้รับการบันทึกว่าคือหนึ่งในชนวนแห่งสงครามใหญ่ครั้งสุดท้าย เช่นเดียวกับในอดีตที่ซาราเจโวในบอสเนีย วอร์ซอว์ในโปแลนด์ และเพิร์ลฮาร์เบอร์ในฮาวายเคยถูกบันทึกไว้
(ภาพจาก http://photos1.blogger.com/img/164/5240/1024/aleppost_koh1.jpg)