Skip to main content

ไปหาเขา เพื่อเจอเธอ (สมุนไพรบนเขาบูตง ลำพะยา)  

                 วันที่ 7 สิงหาคม 2560 เยาวชนในโครงการ เยาวชนต้นแบบเติมความหวังสู่สังคมโรงเรียนลำพะยาประชานุเคราะห์ ได้ลงพื้นที่เรียนรู้สมุนไพรที่ชาวบ้านลำพะยาใช้ในชีวิตประจำวันและสำรวจเส้นทางสมุนไพรบนเขาบูตง ซึ่งการลงพื้นที่ศึกษาสมุนไพรในครั้งนี้ ได้เริ่มต้นศึกษาสมุนไพรที่นำมาแปรยาแคปซูล ณ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชน โดยมีเจ้าหน้าที่รพสต.เป็นวิทยากรในการอธิบายครั้ง ซึ่งสมุนไพรที่นำมาแปรรูปเป็นแคปซูลมีทั้งหมด นี้ 17 ชนิด และอีก 5 ชนิดที่เป็นผลสด

 

สมุนไพรที่แปรรูปเป็นยาได้แก่

ชื่อ

สรรพคุณ

ครีมบัวบก

ช่วยสมานแผล

คาราไมล์พญายอ หรือ เสลดพังพอน

แก้ผดผื่นคัน , ลมพิษ,

ครีมพญายอ

แก้โรคเริม และแก้ผดผอง

สหัสธารา

มีสมุนไพรหลายอย่างเป็นส่วนผสม แก้ขับลมในเส้น และแก้ชา

จันทร์ลีลา

มีสมุนไพรหลายอย่างเป็นส่วนผสม แก้ลดไข้ ตัวร้อน

ยาหอมนวโกฐ

แก้จุกเสียด แก้ลดไข้ตัวร้อน

มะระขี้นก

แก้ไข้ร้อนใน ลดน้ำต

ขมิ้นชัน

แก้จุกเสียด แน่นท้อง ปวดกระดูก

ยาอมมะแว้ง

อมเมื่อมีอาการไอ

ยาแก้ไอมะแว้ง

จิบเวลาไอ

เพรชสังฆาต

แก้ริดสีดวงทวารหนัก เส้นเลือดขอด

ชารางจืด

แก้พิษ,แก้ร้อนใน

มะขามแขก

ยาระบายอ่อนๆ

ครีมไพล

แก้ปวดเมื่อย

ยาหอมอินทจักร์

มีสมุนไพรหลายอย่างเป็นส่วนผสม แก้ลมจุกเสียด

เถาวัลย์เปรียง

แก้ปวดเมื่อย ปวดตามข้อ และปวดกล้ามเนื้อ

ชุมเห็ด

ยาระบาย

หญ้าหนวดแมว

ขับปัสสาวะ

ผลสด

ชื่อสมุนไพร

สรรพคุณ

วิธีกิน

เพรชสังฆาต

แก้ริดสีดวงทวารหนัก เส้นเลือดขอด

กินเพียงค้อเดียวห้ามกินเยอะเพราะจะสามารถทำให้เป็นพิษได้

รางจืด

แก้พิษ,แก้ร้อนใน

ต้มใบเพียง 7 ใบเท่านั้น แล้วดื่มน้ำของรางจืด

ฟ้าทะลายโจร

แก้ปัญหาภายในท้อง

ต้มก็ได้ กินสดก็ได้

ขมิ้น

แก้ปัญหาภายในท้อง

ต้มก็ได้ กินสดก็ได้

เสลดพังพอน

ต้มใบแล้วดื่มน้ำ

แก้ผดผื่นคัน , ลมพิษ,

 

                หลังจากที่ได้ข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ รพสต. ก็ได้ทำการเคลื่อนตัวเยาวชนขึ้นรถโรงเรียนไปยังเขาบูตงเพื่อศึกษาเส้นทางสมุนไพร ซึ่งได้มี "แชเลาะห์ ปราชญ์ชาวบ้านเป็นผู้นำทางในครั้งนี้" ซึ่งระหว่างที่เดิน แชเลาะห์จะอธิบายสมุนไพรพร้อมบอกสรรพคุณของสมุนไพรที่ได้ศึกษา เพื่อให้เยาวชนได้จดและรวบรวมเป็นข้อมูลเอกสารพร้อมนำข้อมูลไปวาดเป็นแผนที่เดินดิน   

สมุนไพรในเขา 14 ชนิดที่ได้จากการลงพื้นที่ครั้งนี้ 

ชื่อสมุนไพร

สรรพคุณ

วิธีกิน

ต้นเทพทาโร

แก้ลม

เปลือกและแก่นนำไปต้มแล้วดื่มน้ำ

ต้นมะตะ

แก้โรคหอบ

เอาลูกไปต้ม/เอาลูกกินเป็นผักจิ้มน้ำพริก

ต้นปรง

แก้คัน

นำกะทิมาบดกับต้นปรง แล้วนำไปททาบริเวณคัน

ต้นควายทึก

บำรุงกำลัง

นำไปต้มแล้วดื่มน้ำ

ต้นกูลิง

แก้คัน

นำลูกไปตำแล้วมาทาบริเวณคัน

ต้นแหร

เมื่อทานยาปัจจุบันรักษาโรคไม่หาย ให้กินต้นแหร

นำลำต้น และรากไปต้ม

ลูกเหนียงยักษ์

แก้คัน

เอาลูกตำแล้วนำไปทาบริเวณคัน

ปลาไหลเผือก

เพิ่มพลังชาย

เอารากไปต้ม

ต้นตด

แก้ไข้ทรพิษ

นำลำต้นไปต้ม

ต้นปอด

ป้องกันมะเร็ง

นำรากไปต้มผสมกับลูกกูลิง

ลูกเยาะ

ป้องกันมะเร็ง  เมล็ดแก้พิษงู

เนื้อกินสดได้ ส่วนเมล็ดนำไปตำ

เมาเล็ก

บำรุงกำลัง

เนื้อของหัวนำไปต้ม

ต้นหวาย

อายุยืนยาว

นำรากไปต้ม

ขมิ้นขาว

แก้ท้องผูก

กินเนื้อทั้งต้น