เมื่อเพื่อนมุสลิมเขียนแสดงความเห็นอกเห็นใจพี่น้องพุทธต่อกรณีการบังคับจับสึกพระมหาอภิชาติ ผู้เคยออกมาป่าวประกาศว่าจะใช้มาตรการเชิงเด็ดขาด "ตาต่อตา ฟันต่อฟัน" ต่อกรณีการที่พระภิกษุถูกทำร้ายในชายแดนใต้
ในห้วงเวลาแบบนี้ ข้าพเจ้าก็ได้รับข้อความข่าวสารจากพี่น้องมุสลิมอีกหลายท่านที่หัวเราะเยาะเย้ย พอๆ กับที่ได้รับข้อความจากพี่น้องพุทธอีกจำนวนมากที่โกรธขึ้งแทบจะกรีฑาทัพไปปะทะแบบไม่เลือกหน้าเช่นกัน สถานการณ์เยี่ยงนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างกันนั้นเปราะบาง ขณะที่หัวใจความเป็นมนุษย์ที่เคยมีความกรุณาต่อกันก็ถูกท้าทาย ความยุติธรรมถูกจับมาวางบนมาตรฐานของใจกู ของฝ่ายกู พวกกู จนหลงลืมไปว่า อันที่จริง ความยุติธรรมนั้นเป็นสิ่งสากล และการไม่เลือกปฏิบัติก็เป็นสิ่งสากลเช่นกัน
แน่นอนว่า ผู้มีหัวใจมอบให้ความเป็นมนุษย์ และรักความยุติธรรมซึ่งทั้งสองอย่างเป็นสิ่งสากล อย่างแรกคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์นั้นเสมอกันถ้วนทั่วทุกตัวคน อย่างที่สอง ความยุติธรรมเป็นคุณธรรมสากล
ซึ่งผู้ศรัทธาและเห็นคุณค่าในสองสิ่งนี้ย่อมไม่เลือกที่รักมักที่ชังที่จะเห็นอกเห็นใจและเรียกร้องความเป็นธรรมกลับคืนให้กับมนุษย์ด้วยกันอย่างไม่เลือกปฏิบัติ
นับตั้งแต่วันที่เกิดเหตุการณ์เมื่อวันที่ 19 กันยายนเป็นต้นมา ข้าพเจ้าเฝ้าติดตามและประสานงานผู้คนจำนวนมากที่กำลังโกรธเดือดดาลขั้นขีดสุดเพื่ออย่างน้อยให้ลดทอนและหันมามองหามาตรการต่างๆ ที่จะผดุงไว้ซึ่งศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และที่สำคัญอีกประการคือ สายสัมพันธ์ระหว่างพี่น้องพุทธ-มุสลิมในพื้นที่ชายแดนใต้ ด้วยกรณีการบังคับจับสึกพระมหาอภิชาตินั้นส่งผลกระทบกระเทือนต่อจิตใจของชาวพุทธจำนวนมากที่มองว่าท่านเป็น "ผู้กล้า" ที่จะประกาศปกป้องชาวพุทธในพื้นที่ และหลายคนก็มองว่าท่านเป็น "ผู้กล้าปกป้องพระพุทธศาสนา" ที่กำลังถูกรุกรานโดยชาวมุสลิมหัวรุนแรงบางคนบางกลุ่ม เป็นข้อเท็จจริงอีกมุมหนึ่งที่หลายคนคงได้เห็นและได้สัมผัส ทว่าก็มีอีกจำนวนมากที่อาจจะยังไม่ได้รับทราบถึงความคุกรุ่นที่ปิดซ่อนอยู่ภายใต้ผืนดินอันเงียบสงบ
แม้ว่าท่าทีของพระมหาอภิชาติที่ผ่านมาจะเป็นที่สะดุดและไม่ใช่แนวทางที่ผู้มีศีลพึงจะปฏิบัติ และแน่นอนว่าข้าพเจ้าเองก็ไม่ได้เห็นด้วยกับท่าทีแข็งกร้าวของท่านพระมหาอภิชาติอย่างยิ่ง แต่สิ่งที่ข้าพเจ้าก็ไม่เห็นด้วยอย่างยิ่งกว่าคือการบังคับจับท่านไปในที่ซึ่งไม่อาจจะรู้ได้ว่าท่านจะได้รับการปฏิบัติเยี่ยงไร และเป็นธรรมหรือไม่
อย่างไรก็ตาม ด้วยความเป็นมนุษย์ และด้วยผลจากการที่เครือข่ายคณะทำงานถักทอสันติภาพได้สัมภาษณ์พูดคุยกับท่าน และได้สัมผัสว่า ลึกๆ แล้ว ท่านก็เป็นมนุษย์ที่ปรารถนาจะเห็นสันติสุข และการหยุดยั้งการฆ่าแบบไม่เลือกหน้าในชายแดนใต้ และปรารถนาจะเห็นสังคมไทยกลับคืนมาสงบสุขพี่น้องพุทธ-มุสลิมอยู่ด้วยกันได้เหมือนในอดีต โดยไม่ต้องฆ่ากัน และยังสัมผัสได้ว่า ความเป็นมนุษย์ของท่านนั้นก็ไม่ได้ต่างอะไรไปกับเราท่าน อาจจะเป็นที่ผิดหวังของสังคมไทยที่คาดหวังว่าเมื่อเป็นพระภิกษุแล้วจะต้องมีจิตใจสูงส่งและประพฤติปฎิบัติดีงามไม่มีที่ติไปทุกรูปนาม ซึ่งในความเป็นจริงก็หาได้เป็นเช่นนั้นเสมอไปไม่ เนื่องจากท่านก็ยังเป็นพระภิกษุที่มิได้บรรลุอรหันต์ จึงเป็นปกติที่จะผิดพลาดได้
ข้าพเจ้าไม่ได้เขียนเพื่อเห็นดีเห็นงามกับการกระทำของท่านดังที่กล่าวไปแล้วข้างต้น เพียงแต่ข้าพเจ้าปรารถนาจะชี้ให้เห็นว่า ในท่ามกลางภาวะที่เราต่างตกหลุมพลางของการแบ่งแยกให้แตกต่างด้วยเปลือกต่างๆ นานา ไม่ว่าจะเป็นศาสนา ชาติ หรือชาติพันธุ์ หรือวัฒนธรรม ทว่าในความเป็นมนุษย์นั้น เราต่างมีความเห็นอกเห็นใจกัน และที่เราควรจะมีให้มากขึ้นคือ ความรู้สึกตระหนักร่วมในทุกข์สุขของมนุษย์ที่มีศักดิ์ศรีและรักความยุติธรรม ปรารถนาจะเห็นการปฏิบัติต่อกันอย่างเสมอภาคเท่าเทียมและเป็นธรรม ไม่พึงกระทำต่อกันอย่างไม่ให้เกียรติกัน โดยเฉพาะในภาวะที่สายสัมพันธ์นั้นเปราะบางและแหว่งวิ่น ในเวลาที่อคติและความเกลียดชังทำให้เรามองไม่เห็นความเป็นมนุษย์ของกันและกัน และผลักเราให้เดินห่างจากกันไปไกลจากที่เคยเป็นเพื่อนมาเป็นศัตรูกันทั้งๆ ที่ไม่เคยได้พูดคุย ทำความรู้จักกันเลยสักนิด
ข้าพเจ้าเห็นข้อเขียนของเพื่อนมุสลิมผู้อาวุโสกว่ามาหลายเวลา หากแต่เพิ่งจะมีโอกาสได้นั่งลงและสร้างบทสนทนานี้ขึ้นมาด้วยมองเห็น "มิตรภาพ" และ "ความเห็นอกเห็นใจ" ของเพื่อนมนุษย์ร่วมสังคมโลกด้วยกันที่มีต่อเพื่อนมนุษย์ที่ได้รับความ "ไม่เป็นธรรม" และ "ไม่โปร่งใส"
ในที่นี้ ด้วยความเป็นมนุษย์ ข้าพเจ้าขอบคุณเพื่อนมุสลิมผู้นี้ และขอส่งความปรารถนาดีไปยังพระมหาอภิชาติ หรือ คุณอภิชาติ
และขอเรียกร้องไปยังผู้ที่เกี่ยวข้องให้ปฏิบัติกับคุณอภิชาติบนฐานของความเป็นมนุษย์ผู้มีศักดิ์ศรีเสมอกัน มีความเมตตากรุณา มีความรักสุขเกลียดทุกข์เช่นกัน และที่สำคัญคือ "ด้วยความเป็นธรรมและโปร่งใส"
ด้วยมิตรภาพและความเห็นใจจากเพื่อนต่างศาสนิก
ดร.พัทธ์ธิรา นาคอุไรรัตน์ อาจารย์ประจำ สถาบันสิทธิมนุษยชนเเละสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล
24.09.2560
อ่านเรื่องที่เกี่ยวข้อง
กรณีจับตัวพระมหาอภิชาติ ปุณฺณจนฺโท?
