จากบันทึกการเจ็บป่วย ของน้องชัย ประสิทธิชัย หนูนวล ขาหุ้นพลังงาน
คนทำงานทางสังคมได้บทเรียนอะไรจาก การป่วยของประสิทธิชัย หนูนวล
นี่ไม่ใช่ ประสบการณ์ครั้งแรก ของคนทำงานทางสังคม ที่ไม่ได้ทำเพื่อตัวเอง ครอบครัว เท่านั้น แต่เรียกได้ว่าทำเพื่อสังคม และโลกที่ทั้งเฟะ ทั้งงดงามนี้ ด้วย
ก่อน ปี 40 ผศ นิธิ ฤทธิพรพันธ์ อาจารย์
ที่ถูกเรียกว่า เอ็นจีโอ ที่ข้าพเจ้านับถือมาก เป็นทั้งครู ทั้งญาติ ทั้งพี่เลี้ยง และ คนที่ให้งาน ให้วิญญานความเป็นเอ็นจีโอแก่ข้าพเจ้า และให้ข้อคิดกับ หัวหน้าของข้าพเจ้า เรื่องจะไม่รับเราเข้าทำงาน เพราะ " เป็นผู้หญิง"
ท่านทำงานหนัก ตรากตรำ อยู่เคียงข้างชาวบ้าน ในเขต เขา ป่า นา เล ร่วมกันผลักดันงานรูปธรรม ขึ้นสู่การปรับเปลี่ยนนโยบายรัฐหลายเรื่อง ระหว่างทางมีปัญหา ความท้าทายมากมาย จนวันหนึ่ง ท่านล้มป่วย กลายเป็นอัมพฤกษ์ ...เราเชื่อว่า งานเป็นพิษ
เกือบ 20 ปี ที่อาการป่วยทรง ทรุด ไปตามลำดับ จนท่านเสียชีวิตเมื่อปีที่แล้ว
หลังปี 40 ราวปี 43-44 เพื่อนรักของข้าพเจ้า วีระ ทองพงษ์ ล้มป่วยด้วยอาการเดียวกัน เหตุคล้ายคลึง เพื่อนนอนป่วย ครอบครัวดูแลอย่างดี จนดีขึ้น เริ่มอ่านหนังสือได้ เพราะเป็นหนอนหนังสือ แต่ในที่สุดก้อนอนอย่างเดียว ข่วยเหลือตัวเองไม่ได้เลย 7 ปีเต็ม จนเสียชีวิตเมื่อ 4-5 ปีที่แล้ว
ปี 51 ข้าพเจ้าเอง ป่วยแบบที่คิดว่าไม่ป่วย เพราะ เลือดประจำเดือนมา 2 รอบ ทุก 28-30 วัน เวลา 1 ปี จนปี 52 ตัวเหลืองซีด น้ำหนักลด หมอตรวจพบก้อนเนื้อในมดลูก 2 ก้อน แต่ยังดื้อดึง ไม่รักษาตัว เลือดก้อยังมาแบบเดิม กายเพลีย เพลี้ย แต่ใจมันสู้ มันไม่เคยฟังกาย จนในที่สุด วูบ ถูกหามส่ง รพ มอ และนัดหมายการรักษาต่อ
อาจารย์หมอที่เก่งมาก ที่ รพ มอ คุยในห้องพบหมอ ราว 2 ชั่วโมง คุณหมอใส่ใจมาก ท่านสอบถามเรื่องราว ตั้งแต่ การใช้ชีวิต การงาน พอมาถึงการงาน ท่านบอกประมาณว่า "ผมรู้จักคนในสายนี้ หลายคน งานเอ็นจีโอ งานของคุณ อย่างงานทรัพยากร งานเยียวยา ที่คุณทำ เป็นงานเครียดทั้งนั้น ต่อจากนี้ถ้าอยากมีชีวิตอยู่ อยากทำงานที่คุณรัก คุณต้องดูแลตัวเอง และดูแลใจด้วยนะ สำคัญ"
ข้าพเจ้า ประทับใจท่านมาก ไม่เคยลืมชื่อท่านเลย
แล้วท่านอธิบายว่า " คนที่มีความเครียด เลือดจะผิดปกติ เลือดเป็นพิษ เหมือนน้ำที่มีตะกอน เลือดก็เช่นกัน เป็นตะกอน แล้วจับเป็นก้อน จากเหลวเป็นนิ่มๆ และแข็งเป็นก้อนธรรมดา สุดท้าย เป็นก้อนเนื้อร้ายคือมะเร็ง"
...ข้าพเจ้าโชคดี เป็นแค่เนื้องอกในมดลูก น้ำหนัก รวม 2 โล
ตอนป่วย มีคนใกล้ชิดมากมาย คอยห่วงใย เป็นทุกข์
ข้าพเจ้าจึงมีบทเรียน ที่ย้ำเตือน และหาหนทางเยียวยา "ใจ" ตัวเอง ตลอดหลังผ่าตัดในปี 54 และบอกกล่าว น้อง เพื่อนร่วมงาน มาตลอดว่า ดูแลกาย ใจ ให้ดี โดยเฉพาะใจ1 ในนั้นคือ "น้องชัย" ๆ คือน้องคนหนึ่ง ที่ข้าพเจ้ารักและศรัทธา มากเป็นพิเศษ และเพิ่ง บอกกล่าวไปเมือ เดือน พย ที่ผ่านมาว่าดูแลตัวเองบ้าง ทั้งกายใจ
ก่อนการรู้อาการป่วยของน้อง รู้แล้วไม่แปลกใจ แต่ห่วงใยมาก ๆ คนแบบนี้ ต้องมีเยอะ ๆ ในสังคมนี้
การต่อสู้กับความเฟะของผู้คนที่มีมากขึ้น และ ไม่มีหมด เป็นหน้าที่ที่ภูมิใจ เราจึงต้องดูแลกายใจของตนเองไปด้วย จนกว่าวาระการเจ็บ การตายจะมาถึง แต่ก่อนสิ่งนั้น เราจะสู้อย่างมีสติ ไม่โกรธ (นาน) ไม่เกลียด พร้อมไปด้วยเมตตา ชนะ คือไม่ชนะ แพ้คือไม่แพ้ มีความหวังและมองให้เห็นความว่างในความหวัง นะคะ
ปล. พิเศษแด่น้องชัย หายเร็ว ๆ นะคะ
