ศูนย์เฝ้าระวังเชิงองค์ความรู้สถานการณ์ภาคใต้
ศูนย์เฝ้าระวังเชิงองค์ความรู้สถานการณ์ภาคใต้ (IDSW) สรุปสถานการณ์ความรุนแรงในรอบ 45 เดือนของจังหวัดชายแดนภาคใต้ระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ. 2547-เดือนกันยายน พ.ศ. 2550 โดยระบุว่า ยังมีความรุนแรงที่ต่อเนื่อง อีกทั้งมีความไม่มั่นคงและไม่แน่นอน แม้ว่าช่วง 3 เดือนหลัง (ก.ค.-ก.ย.) จำนวนเหตุการณ์จะลดลงก็ตาม
"น่าสังเกตว่า สถานการณ์ดูเหมือนจะลดลงในสองเดือนหลังนับตั้งแต่เดือนกรกฎาคมซึ่งเหตุการณ์ลดระดับลงเหลือ 147 ครั้ง มาตกลงมากอีกครั้งในเดือนกันยายนซึ่งมีเหตุการณ์ลดลงเหลือ 114 ครั้ง" ผศ.ดร.ศรีสมภพ จิตร์ภิรมย์ศรี คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี กล่าวสรุป
และเมื่อพิจารณาเป็นรายเดือน เหตุการณ์ความรุนแรงมีผลทำให้ผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตลดลง โดยในเดือนกันยายนอยู่ที่ 125 คน ลดลงจากเดือนสิงหาคม 209 คน น่าสังเกตอีกด้วยว่าเหตุการณ์ที่เกิดจากการระเบิดก็ลดลงเช่นกันนับตั้งแต่เดือนกรกฎาคมเป็นต้นมา
โดยในเดือนกรกฎาคมมีการวางระเบิด 29 ครั้ง เดือนสิงหาคม 37 ครั้ง และกันยายน 26 ครั้ง แต่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นมากที่สุดยังเป็นการยิง ซึ่งในเดือนกันยายนมีเหตุการณ์ที่เกิดจากการยิงสังหารสูงถึง 74 ครั้งลดลงจากเดือนสิงหาคม ซึ่งสูงถึง 95 ครั้ง
สำหรับสาเหตุของภาวการณ์ขึ้นๆ ลงๆ สูงต่ำของความรุนแรงนั้น น่าจะเป็นผลจากสองส่วนหลักคือ อำนาจของฝ่ายก่อการต่อต้านรัฐ และจากปฎิบัติการของฝ่ายรัฐเอง
ทั้งนี้เหตุการณ์นับตั้งแต่เดือนมกราคม 2547 ถึงกันยายน 2550 มีจำนวนรวมทั้งสิ้น 7,587 ครั้ง เหตุการณ์ความไม่สงบในระยะเวลาดังกล่าวทำให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บรวมกันประมาณ 6,878 คน โดยมีผู้เสียชีวิตรวม 2,631 คนและมีผู้บาดเจ็บ 4,247 คน
