Skip to main content

mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">                 ตัวตน(ที่ไม่เคยเปลี่ยน)ของชาตินิยม

mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">อานนท์  บุญมาศ

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     แนวคิดชาตินิยมเป็นความคิดที่ยังคงมีชีวิตชีวาเสมอ ไม่ว่าโลกจะก้าวไปไกลเพียงใด ความคิดชาตินิยมหรือเชื้อชาตินิยมก็ยังอยู่ได้ตลอดมา ในทางการเมืองชาตินิยมซึ่งน่าจะตายจากไปจากการเข้าสู่โลกไร้พรมแดน แต่นั้นก็ดูเหมือนว่าโลกยังไม่เคยไร้พรมแดนจริงๆ  ในทางเศรษฐกิจมหภาค การประกาศ
Washington Consensus mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">และพร้อมๆกับการดำเนินนโยบายแบบ
Neo liberalism mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">แต่ในที่สุดแล้วดูเหมือนว่าแนวนโยบายดังกล่าวเป็นเพียงคำพูดกันโก้หรูเพื่อปลอบใจชาวโลกที่เพิ่งผ่านวิกฤติเศรษฐกิจครั้งใหญ่มาเท่านั้นเอง
mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     แนวคิดประวัติศาสตร์ชาตินิยมซึ่งผู้เขียนจะกล่าวระหว่างชาตินิยมสยาม
/ mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ไทย และชาตินิยมปาตานี
/ mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ปัตตานี เป็นสำคัญในงานชิ้นนี้  แนวคิดชาตินิยมมีลักษณะสำคัญที่ไม่เคยเปลี่ยนและไม่มีวันเปลี่ยนได้เลย คือความเป็นเราในฐานะ
Common Consciousness   mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ซึ่งยึดโยงเครือข่ายแห่งความคิดนี้ไว้ด้วยกัน และความไม่ใช่เรา
/ mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ความเป็นอื่น
/ Alieness  mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">สองสิ่งสำคัญเป็นปฏิกิริยาที่จำเป็นต่อกันในการสถาปนาความคิดชาตินิยมที่แต่เดิมไม่เคยมีอยู่จริงมาก่อนเลย กล่าวคือเป็นการสถาปนาความเป็น
Malayu Nationalism Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:
minor-bidi">และในอีกแง่หนึ่งก็เป็นการสถาปนา
Royal Siamese-Thai Nationalism

     Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:
minor-bidi">กระบวนการดำเนินการสถาปนาความคิดทั้งสอง(และหมายรวมถึงชาตินิยมอื่นๆทั้งโลก)คือการเขียนประวัติศาสตร์ความเป็นเราซึ่งโดยส่วนมากเป็นประวัติศาสตร์บาดแผลนั่นเอง  คำถามที่เกิดขึ้นกับประวัติศาสตร์ดังกล่าวคือ บาดแผลต่างๆเกิดขึ้นตอนไหน การตีความบาดแผลต่างๆถูกปรับเปลี่ยนไปตามการเวลาหรือไม่ และที่คำถามสำคัญที่สุดคือแล้วจะจัดการกับบาดแผลในอดีตที่เป็นความทรงจำในปัจจุบันอย่างไร

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     เมื่อกล่าวถึงจุดนี้ผู้เขียนขอกล่าวทีละประเด็น ประเด็นแรกคือ ความทรงจำแห่งประวัติศาสตร์บาดแผลจริงๆแล้ว มันเป็นบาดแผลจริงหรือไม่หรือมันถูกทำให้เป็นบาดแผลภายหลัง  ประเด็นนี้คือสิ่งซึ่งชาญวิทย์ เกษตรศิริ วิจารณ์ไว้ว่าเป็นประวัติศาสตร์บกพร่องของชาตินิยม
/ Inadequate History  minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">นั้นคือการตีความเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์อย่างบกพร่อง ผิดเพี้ยน และไม่มีการตระหนักในความเป็นจริงของประวัติศาสตร์ในขณะนั้นๆ ทั้งทีเพราะการตีความทั้งหมดอาศัยกรอบแห่งชาตินิยมอันคับแคบในการตีความ

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     กรณีศึกษาทางประวัติศาสตร์ชาตินิยมทั้งของสยามและปาตานีเอง ได้แก่ ประวัติศาสตร์การเสียเมือง? (ผู้เขียนใช้เครื่องหมายคำถามเพราะตระหนักดีว่า การมองเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ดังกล่าวเป็นเพียงแค่มุมมองช่วงใดช่วงหนึ่ง อย่างน้อยที่สุดก็ช่วงที่ประวัติศาสตร์ดังกล่าวถูกเขียนขึ้น ป้องกันการผูกขาดความจริงซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความคิดชาตินิยมอันคับแคบ)  คำถามของประวัติศาสตร์บาดแผลดังกล่าวคือการถูกตีความว่าเป็นบาดแผลเกิดขึ้นตอนไหน นี้เป็นเพียงประวัติศาสตร์ที่เพิ่งสร้างขึ้นมาเท่านั้น เพราะในยุคเสียกรุงของฝ่ายชาตินิยมสยาม และยุคเสียเมืองของชาตินิยมมลายู โลกทัศน์ของทั้งกรุงและเมืองในสมัยนั้นพร่ามัวมาก ไม่มีคำว่ารัฐชาติและเส้นแดนเขต ความเป็นพลเมืองหรือประชากรมีลักษณะพร่ามัวมากในพื้นที่ชายขอบ กล่าวอย่างตรงไปตรงมา การเสียกรุงละการเสียเมืองเป็นเพียงการสูญเสียอำนาจของกษัตริย์เท่านั้น  ธงชัย วินิจจะกูล ตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับการตีความประวัติศาสตร์บกพร่องเช่นนี้ไว้ใน
Siam Map mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">วิทยานิพนธ์อันโด่งดังของเขาว่า
mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ความสัมพันธ์ไม่มีแนวคิดองค์อธิปัตย์เหนือเส้นเขตแดนเพราะชนชั้นนำในอาณาจักรต่างๆในช่วงเวลาดังกล่าวตระหนักดีว่าดินแดนของตนเป็นประเทศราชที่ถูกครองครองโดยอาณาจักรอื่นๆหรือหลายอาณาจักรในช่วงเวลาเดียวกัน มีอาณาเขตไม่ชัดเจนและนับได้ว่ามีอิสระในการปกครองตนเอง แต่นักประวัติศาสตร์ยุคใหม่กลับไม่ตระหนักในความจริงข้อนี้

    Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:
minor-bidi">ตัวตนที่ไม่เคยเปลี่ยนอีกอย่างหนึ่งของชาตินิยมคือการผูกโยงกับสถาบันบันเก่าแก่ของสังคม อันได้แก่ สถาบันกษัตริย์ วาทกรรมความเป็นเชื้อชาติเดียวกัน การผูกขาดศาสนาอย่างคับแคบ  ตัวอย่างเช่นชาตินิยมไทยซึ่งถูกเขียนให้ยึดโยงกับสถาบันกษัตริย์ กับความเป็นไทย นี้เป็นการผูกขาดความจริงทางประวัติศาสตร์อย่างร้ายแรง เพราะ ไม่มีนักประวัติศาสตร์หรือนักมานุษยวิทยาคนไหนที่ให้คำจำกัดความอย่างเป็นสากลได้ว่า ไทยหรือคนไทยหรือเชื้อชาติไทยคือใคร ความจริงก็คือว่าสยามมีหลายเชื้อชาติ และทุกเชื้อชาติที่อาศัยอยู่ในสยามไม่ใช่คนไทยตั้งแต่แรกแล้ว 

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">    ส่วนกรณีชาตินิยมมลายู ในแง่ของเชื้อชาติผู้เขียนยังไม่พบงานวิจัยทางประวัติศาสตร์หรือมานุษยวิทยาชิ้นใดที่จะปภิปรายถึงตัวตนของเชื้อชาติมลายูอย่างจริงจัง แต่ประเด็นที่แน่นอนซึ่งเป็นสิ่งซึ่ง ทวีศักดิ์ เผือกสม นัก(เรียน)ประวัติศาสตร์ ผู้สนใจทางด้านอินโด มาเลย์  กล่าวว่า  คนอินโดไม่เคยมีจิตสำนึกว่าตนเองเป็นชาวมลายู คนอินโดเข้าใจและเชื่อเสมอว่าตัวเองคือชาว(เชื้อชาติ)อินโด  ทั้งหมดคือประเด็นข้อถกเถียงอันไม่รู้จบในเรื่องของความคับแคบและความมั่ว
/Mixed mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">  ของเชื้อชาติ
/ mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ชาติพันธุ์ต่างๆ

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     ลักษณะหนึ่งที่มาพร้อมกับความเป็นไทยหรือความเป็นมลายูนิยมคือความเป็นพุทธหรือความเป็นอิสลาม  ผู้เขียนเห็นว่าการใช้ศาสนาไม่ว่าศาสนาใดก็ตามมาเป็นเครื่องมือสนองความต้องการของชาตินิยมเป็นความคับแคบอันร้ายกาจที่สุด เพราะศาสนา(ไม่ว่าจะศาสนาไหน) สมควรที่จะมีสถานะเป็น
Cosmopolitan mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ในแง่ของศาสนา ที่ใครก็มีสิทธิที่จะนับถือ  การใช้ศาสนาพุทธมาผูกขาดกับความเป็นคน(ที่อาศัยอยู่ในประเทศ)ไทย คำถามคือแล้วคนที่ไม่ได้นับถือพุทธ จะมีพื้นที่ตรงไหนในประเทศนี้  ในทางกลับกันการผูกขาดศาสนาอิสลาม(และการเรียกมลายูว่าภาษาอิสลาม)ของชาตินิยมมลายู คำถามคือแล้วมุสลิมที่ไม่ใช่คนมลายู(ซึ่งมีจำนวนมากกว่าคนมลายูเป็นพันเท่า) จะอยู่ตรงไหน นี้คือความคับแคบของชาตินิยม นี้คืออันตรายของการนำศาสนามาเป็น
Discourse Strategy mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">ของชาตินิยม  (ณ จุดนี้ผู้เขียนจะไม่ของอภิปรายในแง่ของหลักคำสอนของอิสลามเอง ที่ห้ามชาตินิยม หรือภาษาอาหรับเรียกว่า
Asabiyah Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:
minor-bidi">ไว้อย่างรุนแรง ทั้งในแง่ของมุมมองต่ออธิปไตย มุมมองต่อลักษณะเชื้อชาติ มุมมองของสิทธิความเป็นผู้นำ เป็นต้น)    

minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi">     บทความที่กล่าวมาทั้งหมดดูเหมือนว่าผู้เขียนจะมีปัญหากับแนวคิดชาตินิยม ซึ่งผู้เขียนขอบอกว่าผู้เขียนไม่ได้มีปัญหากับความคิดชาตินิยม เพราะโดยตัวของมันชาตินิยมไม่ได้สร้างปัญหา เพราะมันคงไม่มีอะไรมากมายหากชนชาติหนึ่งจะมีความทรงจำของตัวเองเป็นสิ่งซึ่ง เบเนดิกท์ แอนเดอร์สัน เรียกว่าเป็น
The Biography of Nation mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi"> แต่ปัญหาที่เกิดขึ้น(และไม่ใช่ผู้เขียนคนเดียวที่มีปัญหากับสิ่งนี้) คือความคับแคบของชาตินิยมต่างหาก ความคับแคบเหล่านี้ถูกผลิตผ่านกระบวนการสร้างประวัติศาสตร์บกพร่อง การตัดตอนทางประวัติศาสตร์ การผูกขาดความจริง และที่สำคัญที่สุดคือการที่นักชาตินิยม(ผู้รักชาติพันธุ์ตัวเองยิ่งชีพ)เหล่านี้ขาดไปคือชาตินิยมของความเป็นมนุษย์ด้วยกัน จนหลายครั้งหลายคราที่ชาตินิยมอันคับแคบได้กระทำในสิ่งซึ่งมนุษย์ไม่ควรกระทำต่อมนุษย์ด้วยกัน อย่างไม่มีข้อยกเว้นใดๆ

mso-ascii-font-family:Calibri;mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-hansi-font-family:
Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi">

mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-fareast-theme-font:
minor-latin;mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:
EN-US;mso-bidi-language:TH">  สุดท้ายผู้เขียนไม่มีข้อสรุปใดๆ มีเพียงความหวังและเชื่อว่าเป็นไปได้อย่างแน่นอนเช่นเดียวกับ ชาญวิทย์ เกษตรศิริ ที่ยังคงมีความหวังที่จะเห็นชาตินิยมที่จะ
mso-fareast-font-family:Calibri;mso-fareast-theme-font:minor-latin;mso-hansi-theme-font:
minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:TH">Make Love not War
minor-latin;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-fareast-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-theme-font:
minor-bidi;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:
TH">เสมอมา โดยไม่คำนึงถึงอายุของท่านว่าจะล่วงเลยไปเท่าไรแล้ว  ท่านยังคงมีหวังอย่างไม่เปลี่ยนแปลง
mso-ascii-theme-font:minor-latin;mso-fareast-font-family:Calibri;mso-fareast-theme-font:
minor-latin;mso-hansi-theme-font:minor-latin;mso-bidi-font-family:"Cordia New";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:
EN-US;mso-bidi-language:TH">…..