ปัทมา หีมมิหน๊ะ
จากกรณีไต่สวนการตายของประชาชนที่เกิดจากการกระทำของเจ้าหน้าที่รัฐหลายๆ กรณีไม่ว่าจะเป็น ตากใบ กรือเซะ สะบ้าย้อย ปุโละปุโย หรือการวิสามัญ ที่ประชาชนต้องการความเป็นธรรม คือการกระทำนั้นไม่ได้สงสัยในแง่ว่าเป็นการกระทำของใคร แต่การกระทำนั้นเป็นการกระทำที่อยู่ในหลักกฎหมายหรือไม่ เป็นการกระทำที่ยอมรับได้ในความเป็นมนุษย์อย่างเท่าเทียมหรือไม่ การกระทำนั้นอยู่ในกฎการปะทะหรือไม่ เพราะประชาชนอยู่ภายใต้กฎหมายหลายฉบับถึงไม่ใช่ภาวะสงครามอย่างที่หลายฝ่ายกล่าวแต่จากจำนวนกฎหมายที่ใช้อยู่ไม่ได้แตกต่างจากสภาวะนั้นเลย
ข้าพเจ้าเข้าใจผู้ที่เป็นเหยื่อและครอบครัวของผู้สูญเสียทุกกรณี แต่ข้าพเจ้าก็อยากให้ทุกฝ่ายได้รับความเป็นธรรมเช่นกันเพราะข้าพเจ้ารู้ซึ้งถึงภาวะความเป็นเหยื่อทั้งฝั่งผู้ใช้ความรุนแรงและผู้ถูกกระทำรุนแรง แต่ปัญหาคือ เมื่อเป็นการกระทำของเจ้าหน้าที่รัฐที่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ดินแดน ประชาชนอย่างใหญ่หลวงนั้น เมื่อเกิดความผิดพลาด ความผิดพลาดนั้นไม่ได้ส่งผลเฉพาะหน้าที่การงานของเขาเท่านั้นแต่ส่งผลต่อดินแดนที่เขาปกป้อง ส่งผลต่อกระบวนการยุติธรรมที่ประชาชนควรเชื่อมั่นและศรัทธา
ข้าพเจ้าเข้าใจได้ว่าศาลจะมีคำตอบในเรื่องการไต่สวนการตายว่าผู้ตาย คือใคร ใครทำให้ตาย แต่กรณีปุโละปุโย เป็นการทำงานภายใต้กฎอัยการศึก ความตายนี้แสดงถึงอะไร ในมุมข้าพเจ้า ข้าพเจ้าเชื่อว่าเป็นการกระทำเกินกว่าเหตุ นอกกรอบกฎการปะทะ เพราะชาวบ้านหยุด และตอบคำถามของเจ้าหน้าที่แล้วแต่ เจ้าหน้าที่กลับยิงใส่อย่างไม่ยั้ง ถ้าเขาเป็นผู้ร้ายเขาคงถอยรถหนีอย่างเร่งด่วนหรือยิงตอบโต้แล้ว แต่นี้ไม่ และผู้ที่รอดชีวิตก็เป็นประจักษ์พยานได้เป็นอย่างดีถึงวิธีการปฏิบัติงานเจ้าหน้าที่
สิ่งที่เราควรจะทำต่อไป
ประชาชน
๐ ประชาชนควรตรวจสอบ เป็นพยานในเหตุการณ์ลักษณะนี้ไม่ใช่เพื่อกล่าวหารัฐแต่เพื่อปกป้องประชาชนไม่ให้เกิดเหตุการณ์แบบนี้อีก
๐ ประชาชนควรแสดงความคิดเห็นต่อเหตุการณ์อย่างตรงไปตรงมาไม่มีเจตนาแอบแฝงเพื่อนำไปสู่การแสดงความรับผิดชอบในการกระทำของเจ้าหน้าที่รัฐ
เจ้าหน้าที่
๐ ควรตรวจสอบ ประเมินวิธีการปฏิบัติงานที่จะนำไปสู่ความโปร่งใส ยอมรับได้จากประชาชน
๐ ควรแสดงความรับผิดชอบต่อการกระทำ ไม่มีใครที่ไม่เคยทำผิดพลาด และการรับผิดนั้นยิ่งใหญ่ในความรู้สึกมากและจะได้รับการให้อภัย
๐ ควรแสดงความรับผิดชอบต่อการกระทำ ไม่มีใครที่ไม่เคยทำผิดพลาด และการรับผิดนั้นยิ่งใหญ่ในความรู้สึกมากและจะได้รับการให้อภัย
กระบวนการยุติธรรม
๐ กระบวนการยุติธรรมควรตอบโจทย์ความเป็นธรรมของทุกฝ่าย ทั้งประชาชน และรัฐ ข้าพเจ้าเรียนมาว่าอำนาจ ตุลาการ เป็นอำนาจที่แยกจากฝ่ายบริหารและนิติบัญญัติ ดังนั้นข้าพเจ้าเชื่อมั่นในหลักกฎหมาย หลักนิติรัฐ หลักนิติธรรม
ขบวนการปลดปล่อยปาตานี
๐ ควรต้องประกาศความรับผิดชอบในเหตุการณ์ตนได้กระทำเพื่อลดผลกระทบต่อประชาชนผู้บริสุทธิ์ เช่น การไม่ต้องจับคนผิดตัวหรือการป้องกันการละเมิดโดยรัฐจากการกระทำเกินกว่าเหตุ
ข้าพเจ้าหวังต่อไปว่า
๐ เราจะช่วยกันนำความเป็นธรรมมาสู่ประชาชนอย่างแท้จริง และ ต่อไปคือการรณรงค์ ให้ความรู้ประชาชนในการเข้าถึงความเป็นธรรม และนำไปสู่การรับผิด เมื่อประชาชนต้องรับผิดในสิ่งที่กระทำผิดกฎหมายแล้ว เจ้าหน้าที่ก็เช่นกัน
เพราะการรับผิดของทุกฝ่ายจะนำมาซึ่งศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์อย่างเท่าเทียม
